از ابتدای تاریخ بشریت دادخواهی مد نظرمتفکرین به مسایل حقوقی بوده است که در طی زمان شکل‌های مختلفی به خود گرفته است، در کشور ما ایران نیز از آغاز سلسله‌های دوران باستان روش‌های حق‌طلبانه متعددی وجود داشته است. در برخی از کتاب‌هایی که هنوز در دسترس است می‌توان به سیستم دادرسی‌های متعددی از زمان قدیم پی‌برد. آنچه مربوط به سیستم دادرسی امروزی مورد نظر است، سوای دادرسی و کیقرخواست دوران باستان که جای خود دارد، ولی ما فقط در مورد دوران جدید نکاتی را که بیشتر با حقوق بشر سازگاری یا ناسازگاری دارد، مورد توجه قرار می‌دهیم:
در دوران قبل از انقلاب ۵۷(زمان حکومت پهلوی) شاید با توجه به حقوق بشر، آن یادگار کتیبه کورش دادرسی تا اندازه‌ای تقریبا بشکل سیستم‌های اروپایی انجام می‌گرفت، امکان انتخاب وکیل مدافع آزاد بود و کلیه اساتید دادگاه‌ها افرادی تحصیل کرده و حقوقدان بودند. ولی بعد از انقلاب به اصطلاح اسلامی در سال‌های اول انقلاب انتخاب وکیل مدافع آزاد بود. بعد از اخراج این حقوقدانان از دادگستری و سپردن دادگاه‌ها به خودی‌های رژیم، که اکثرا آخوند بودند، اجازه انتخاب وکیل مدافع توسط متشاکی ممنوع شد و تنها خود سیستم دادگستری جمهوری اسلامی چند نفرخودی‌های رژیم را بعنوان وکیل تسخیری معرفی میکرد و بدین سان یکی از ارکان مهم کشور نیز توسط آخوندها مصادره شد. نتیجه این تغییر و تبدیل‌ها تغییرات جزائی جدیدی نیز به جامعه تحمیل کرد. دیگرهیچ‌گونه تضمین حقوقی برای ملت باقی نماند. از بریدن دست مجرم تا حکم دارآویختن انسان‌هایی که بدون دادرسی و بدون داشتن شاهد در دادگاه و تنها بخاطر قدرت نمائی و ترساندن مردم از هیچ نوع جنایتی فروگذاری نکردند. در جائی خواندم که آقای میرسلیم که از خودی‌های رژیم بود قبل از تیرباران نظامیان در بام آن مدرسه مشهور پیش آقای خمینی جهت سوال ازعلت دستور تیرباران نظامی‌ها شرفیاب می‌شود و علت این کشتار را که این مردان بی‌گناه به چه علتی باید تیرباران شوند؛ جویا می‌شود. آقای خمینی در جواب به میرسلیم می‌گوید:

آقا ما قرارداد داریم. و بنا به آن قرارداد باید تیرباران شوند.

بدون اینکه ارتکاب جنایتی به آنها نسبت داده شود. همه نظامیان را تیرباران کردند. من نمی‌دانم قرارداد با ژنرال هایزر بود یا کسی و یا کشوری دیگر. نمی‌دانم آن زمان شورای نگهبان بوجود آمده بود یا نه ؟
قدر مسلم این است که شورای نگهبان موظف به صیانت از دادخواهی مردم است، که خود یک ارگان سفارشی آخوندی است، هیچ دخالتی در دادخواهی مردم نمی‌کند و هرگز مطلبی در مورد آبان سال ۱۹۹۸ که به کشتار خیابانی ۱۵۰۰ نفراز کودک خرد سال تا مردان و زنان بالغ و یا پیر توسط سپاه پاسداران انجام گرفت، اظهار وجودی نکرد و امروز بیش از ۱۰۰.۰۰۰ نفر از زن و مرد و حتی کودکانی با مادر خود در زندان‌های آقای خامنه‌ای محبوس هستند، که بیش از ۲۰.۰۰۰ نفرشان در اعتراضات خیابانی و اعتصابات ۵ ماه اخیر دستگیر شده‌اند که چند نفرشان را به جوخه اغدام سپردند و امروز ۵ نفرشان را هم به اعدام محکوم کرده‌اند. حالا این پدر و مادرها که بچه‌هایشان را بی‌دلیل کشته‌اند، دادخواهشان را کجا باید جستجو کنند؟ در شورای نگهبان که به حرف کسی جوابگو نیست؟
امروز که ملت ایران بعد از ۴۴ سال آزگار خیز برداشته‌اند، می‌تواند طومار این پارانتز سیاه را ببندد؛ آن روز نزدیک است.

به امید آن روز!